De drie waterlinies op de fiets

Blog
19 mei 2021

Met de LF Waterlinieroute fiets je door aantrekkelijke natuurgebieden, op zoek naar Nederlands erfgoed op wereldniveau. De historische ‘Hollandse waterlinies’ zijn aangelegd om de vijand te weren door enorme stukken land onder water te zetten.

Kniehoog water was voldoende om te voorkomen dat vijandelijke legers verder konden optrekken met hun geschut. De waterlinies zijn unieke ketens van militaire bouwwerken die het landschap op een bijzondere manier hebben verrijkt. Water als verdedigingsmiddel, dat kan alleen door Hollanders bedacht zijn! Hoe dit precies werkte, dat ga je ontdekken tijdens deze fietstocht.

Stelling van Amsterdam

Je begint de route in Edam en volgt de ring van forten, batterijen en inundatiesluizen die samen de Stelling van Amsterdam vormen. Er is veel bewaard gebleven van deze bijzondere verdedigingsring die de hoofdstad moest beschermen als laatste bastion van de macht. Zover is het nooit gekomen. Plekken die bedoeld waren voor soldaten zijn inmiddels omgetoverd tot mooie kunstlocaties, musea of horecagelegenheden. Vaak gelegen in prachtig groene omgevingen maken ze deze historische fietstocht extra aangenaam.

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Vanaf Muiden fiets je zuidwaarts langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie die werd aangelegd na het ontstaan van het Koninkrijk der Nederlanden rond 1815. Het land ten westen van Utrecht moest beschermd worden! Waterlinies hadden hun nut inmiddels bewezen, dus allerlei vestingstadjes werden gefortificeerd en aan elkaar geregen met liniewallen en andere militaire constructies. Onderweg ga je steeds beter het verband tussen deze bouwwerken zien én de invloed die de linies hebben gehad op de vorming van het huidige landschap. De plaatsing van inundatiekanalen, wallen en schuilplekken heeft nieuwe, spannende natuur opgeleverd. Omdat er lang niet gebouwd mocht worden in de buurt van forten fiets je als het ware door een lange groene strook dwars door het land. En er is natuurlijk áltijd water in de buurt. Al met al een prachtig decor om doorheen te fietsen.

Westelijk deel Zuiderwaterlinie

Hoe zuidelijker je komt, des te verder ga je terug in de tijd. De Zuiderwaterlinie is de oudste waterlinie én de meest gebruikte. Ze werd ingezet in oorlogen tegen de Fransen en ingezet toen de Belgen in opstand kwamen rond 1830. Je passeert pittoreske vestingstadjes en schansen die er nu vredig bij liggen, maar als je goed kijkt, dan vind je vele aanwijzingen naar hun dynamische verleden. Delen van de linie zijn met bijzondere kunstprojecten extra zichtbaar gemaakt in het landschap. Er is genoeg te beleven onderweg!

Praktische informatie

De LF Waterlinieroute is een 410 kilometer lange ontdekkingstocht van Edam tot Bergen op Zoom. De route is in beide richtingen bewegwijzerd, dus je kunt er ook voor kiezen om de route andersom te fietsen.

Foto’s: Kenneth Stamp

Geschreven door

Marina

Informatie

Gerelateerde artikelen